چالشهای ورود فناوری نو به آموزش
چت جی پی تی، برای دانشگاه ها فرصت یا تهدید
به گزارش نیو وبلاگ، در دنیای امروز، فناوری های هوشمند هر روز بیشتر وارد زندگی ما می شوند و آموزش هم از این موج عقب نمانده است. اما استفاده از این ابزارها، با تمام مزایایی که دارند، همیشه ساده و بی دردسر نیست.
به گزارش نیو وبلاگ به نقل از ایسنا، هوش مصنوعی، دیگر فقط یک واژه علمی نیست؛ حالا به صورت مستقیم با زندگی روزمره، آموزش، کار و حتی تفریح ما گره خورده است. یکی از جلوه های پیشرفته این فناوری، ابزارهایی مثل «چت جی پی تی» هستند؛ نرم افزارهایی که می توانند متن تولید کنند، سؤال ها را پاسخ دهند، خطاهای متنی یا برنامه نویسی را اصلاح کنند و حتی مقاله بنویسند. به همین دلیل، خیلی ها این ابزار را بعنوان دستیار هوشمند خود می شناسند. در حوزه آموزش، استفاده از چت جی پی تی سرعت زیادی گرفته و حالا دانشجویان، اساتید و مراکز آموزشی به شکل جدی درگیر آن شده اند. اما پرسش اینجاست: آیا این ابزار، با وجود تمام توانایی هایش، برای محیط دانشگاهی مفید می باشد یا چالش برانگیز؟
با عنایت به فراگیری سریع هوش مصنوعی، نیاز است ابعاد مختلف آن از نظر آموزشی بررسی شود. چت بات هایی مثل چت جی پی تی با تقلید از گفت وگوهای انسانی، پاسخی شبیه به انسان به سؤالات کاربران می دهند و قابلیت هایی مثل تولید شعر، مقاله یا تحلیل متون را دارند. این مساله سبب شده تا خیلی از دانشگاه ها و دانشجویان از این ابزار جهت کمک به یادگیری استفاده نمایند. اما در کنار این کاربردها، نگرانی هایی هم به وجود آمده: از درستی اطلاعات عرضه شده گرفته تا احتمال تقلب و سرقت علمی. به همین دلیل، شناخت فرصت ها و تهدیدهای احتمالی این فناوری برای آینده آموزش، کاملا ضروریست.
در این راستا، حامد میبودی و دو نفر از همکاران وی در دانشگاه فرهنگیان مشهد، پژوهشی را با هدف بررسی دقیق چالش های استفاده از چت جی پی تی در آموزش عالی انجام داده اند. این تحقیق با تمرکز بر جنبه های مختلف کاربرد این ابزار در دانشگاه ها و بررسی موانع و مشکلات احتمالی آن طراحی شده است. محققان کوشیده اند تصویری واقعی از شرایط موجود عرضه کنند تا تصمیم گیری برای به کارگیری این فناوری در آموزش با شناخت بهتری صورت گیرد.
روش این تحقیق به این صورت بوده که ابتدا با مطالعه منابع علمی و تجربیات قبلی، لیستی از چالش های موجود در استفاده از چت جی پی تی تهیه شده است. سپس از روشی به نام «مدل سازی ساختاری تفسیری» استفاده شده تا مشخص شود این چالش ها چگونه به یکدیگر وابسته اند و کدام ها پایه ای تر یا تأثیرگذارتر هستند. این مدل سازی کمک کرده تا ارتباط میان مشکلات بهتر درک شود و ترتیب اهمیت آنها هم مشخص گردد.
نتایج این پژوهش نشان می دهند که مهم ترین مانع جهت استفاده مؤثر از چت جی پی تی در دانشگاه های ایران، کمبود زیرساخت است. تفاوت در دسترسی به تجهیزات کامپیوتری و اینترنت پرسرعت، و نبود نرم افزارهای مناسب یا به روز، مهم ترین مشکل فعلی است. بعلاوه، نبود آموزش کافی در رابطه با نحوه ی استفاده از این ابزارها در بین اساتید و دانشجویان هم یک مانع جدی به حساب می آید.
در مرحله دوم، چالش هایی مثل عرضه اطلاعات نادرست، سطح پایین اعتماد به پاسخ های چت جی پی تی و احتمال بالای وقوع سرقت ادبی، بخصوص در کارهای پژوهشی و نوشتاری، دیده می شود. این مسایل سبب می شوند اساتید نتوانند به سادگی از این ابزار در آموزش بهره ببرند و دانشجویان هم بدون راهنمائی دقیق، در استفاده از آن گرفتار اشتباه شوند.
در سطح سوم، پژوهش به مشکلاتی مثل عدم کاربرد چت جی پی تی در بعضی رشته ها، مثل علوم انسانی یا هنر، و همینطور نبود تعامل انسانی اشاره نموده است. ارتباط انسانی یکی از پایه های آموزش است و چت جی پی تی هنوز نمی تواند جای رابطه احساسی استاد و دانشجو را بگیرد. این مساله بخصوص در کلاس های مباحثه محور یا نیازمند درک احساسات، نمود بیشتری دارد.
یافته های پژوهش فوق به نکته مهمی اشاره می کنند: برای ورود موفق هوش مصنوعی به دانشگاه ها، باید اول زیرساخت ها آماده شود؛ یعنی هم تجهیز فنی، هم آموزش و هم سیاستگذاری دقیق.
ایران در بعضی جنبه ها مثل دانش فنی فاصله بسیاری با کشورهای پیشرفته ندارد، اما در زمینه تجهیزات سخت افزاری مثل سیستم های کامپیوتری، سرعت اینترنت و امکانات دیجیتال، فاصله بسیاری وجود دارد که باید برای آن چاره ای اندیشید.
این پژوهش همینطور اخطار می دهد که چت جی پی تی جایگزین فکر و پژوهش انسانی نیست. باید از آن بعنوان یک ابزار کمکی یاد کرد، نه یک ابزار کامل. همچنین، اگر اساتید و دانشجویان نتوانند خویش را با این فناوری هماهنگ کنند، احتمال دارد از جریان تحولات آموزشی جدید عقب بمانند. ازاین رو آموزش و فرهنگ سازی در کنار توسعه زیرساخت ها، شرط ورود موفق هوش مصنوعی به محیط های آموزشی است.
گفتنی است مقاله علمی برگرفته از این پژوهش، در فصلنامه «پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات» انتشار یافته که زیر نظر پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایرانداک) فعالیت می کند. این نشریه به صورت تخصصی به بررسی مسایل در ارتباط با فناوری، آموزش و مدیریت اطلاعات می پردازد.
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب