کشف اسرار منظومه شمسی اولیه در قدیمی ترین شهاب سنگ جهان
به گزارش نیو وبلاگ، گروهی از پژوهشگران استرالیایی معتقدند که در قدیمی ترین شهاب سنگ جهان میتوان اطلاعات جدیدی را در مورد منظومه شمسی اولیه پیدا کرد.
به گزارش نیو وبلاگ به نقل از ایسنا و به نقل از دیلی میل، قدمت قدیمی ترین شهاب سنگی که تابحال پیدا شده است، حدودا به ۴.۶ میلیارد سال پیش و زمانی می رسد که زمین حتی وجود نداشت. حالا، این سنگ فضایی معروف به «Erg Chech 002» یا «EC 002» درحال عرضه دادن اطلاعات جدیدی پیرامون ظاهر اولیه منظومه شمسی ما است و افشاگری های آن چیزی نیستند که دانشمندان انتظار داشتند.
گروهی از پژوهشگران استرالیایی می گویند پژوهش جدید آنها، دقت نحوه محاسبه کردن سن شهاب سنگ ها را زیر سؤال می برد و نشان داده است که سن بعضی از آنها امکان دارد به اندازه ای که پیش تر تصور می شد، نباشد.
دلیل آنها اینست که دریافتند EC 002 مقدار بیشتری ایزوتوپ رادیواکتیو «آلومینیوم-۲۶»(26Al) را نسبت به سایر شهاب سنگ های باستانی معروف به «آکندریت»(Achondrite) با سن مشابه خود دارد.
مبحث مطرح شده توسط پژوهشگران استرالیایی مهم است؛ چونکه این نظریه را به چالش می کشد که توزیع آلومینیوم-۲۶ در سرتاسر منظومه شمسی اولیه به صورت مساوی بوده است. تصور می شود که آلومینیوم-۲۶، منبع گرما برای عناصر سازنده سیارات بوده است.
کارشناسان، سن شهاب سنگ ها را برپایه میزان آلومینیوم-۲۶ موجود در آنها هنگام شکل گیری تخمین می زنند، اما اگر همان گونه که این پژوهش جدید نشان می دهد، ایزوتوپ در سرتاسر منظومه شمسی اولیه به صورت نامساوی توزیع شده باشد، نمی توان اعتماد کرد که نشانه دقیقی را در مورد قدمت یک سنگ فضایی یا نقشی که در شکل گیری سیاره ایفا کرده است، عرضه نماید.
این در تضاد با پژوهش های پیشین است که نشان داده اند آلومینیوم-۲۶ در پیشبرد تشکیل شدن سیاراتی مانند زمین، به صورت مساوی توزیع شده بود.
این نظریه مطرح شده که منظومه شمسی ما حدود ۴.۵ میلیارد سال پیش، از یک ابر میان ستاره ای درحال فروپاشی شکل گرفته که احیانا بخشی از یک سحابی بسیار بزرگتر بوده است. دانشمندان معتقدند فروپاشی ابر میان ستاره ای امکان دارد در اثر موج ضربه ای یک ابرنواختر یا ستاره درحال انفجار بوجود آمده باشد که به نوبه خود منجر به ایجاد یک سحابی خورشیدی شد و یک قرص چرخان از موادی پدید آورد که منظومه شمسی از آن سرچشمه گرفت.
آلومینیوم-۲۶ در آن زمان یک عنصر حیاتی بود، چونکه گرمای کافی را از راه واپاشی رادیواکتیو برای تولید اجرام سیاره ای با لایه های داخلی فراهم می کرد. همچنین، این عنصر به خشک شدن سیارات کوچک اولیه کمک کرد تا سیارات سنگی و کم آب تولید شوند.
با عنایت به عمر بسیار کوتاه آلومینیوم-۲۶ که حدود ۷۷۰ هزار سال است، دانشمندان معتقدند که این ماده احیانا اندکی قبل از متراکم شدن نخستین ماده جامد در منظومه شمسی، در قرص سیاره ساز اطراف خورشید جوان ادغام شده است. بنابراین، وجود آن در سنگ فضایی EC 002، فرصتی را جهت بررسی بیشتر نحوه توزیع اولیه ایزوتوپ قبل از تشکیل شدن زمین فراهم می آورد.
اینکه آیا ایزوتوپ به صورت مساوی در سرتاسر منظومه شمسی اولیه توزیع شده یا خیر، در تعیین کردن سن شهاب سنگ ها مهم می باشد. پژوهشگران «دانشگاه ملی استرالیا»(ANU) به سرپرستی «اوجنی کرستیانیوف»(Evgenii Krestianinov)، EC 002 را تجزیه وتحلیل کردند و سن ایزوتوپ سرب آنرا حدود ۴.۵۶۶ میلیارد سال تشخیص دادند.
آنها این یافته را با داده های موجود در مورد این شهاب سنگ ترکیب کردند و آنرا با سایر شهاب سنگ های بسیار قدیمی مورد مقایسه قرار دادند. پژوهشگران در این پروژه نشان دادند که توزیع آلومینیوم-۲۶ در سحابی خورشیدی اولیه، نامساوی بوده است.
به همین دلیل، آنها گفتند که مطالعات زمان شناسی شهاب سنگ ها باید محتاطانه باشد و یک رویکرد کلی برای تاریخ یابی با ایزوتوپ های کوتاه مدت اتخاذ شود که توزیع نابرابر آنها را نشان داده است.
پژوهشگران خاطرنشان کردند که این امر به افزایش دقت و قابلیت اطمینان در تعیین کردن سن شهاب سنگ ها و مواد سیاره ای کمک می نماید.
این شهاب سنگ که در سال ۲۰۲۰ کشف شد، عموما از سنگ آتشفشانی تشکیل شده و کارشناسان معتقدند که از پوسته یک سیاره اولیه آمده است. یک پژوهش که پیش تر انجام شد، نشان داد که این سنگ زمانی گدازه مایع بوده، اما طی ۱۰۰ هزار سال سرد و جامد شده و به قطعه ای به وزن ۷۰ پوند تبدیل گشته که در نهایت به سیاره ما راه یافته است.
پژوهشگران گفتند: هیچ سیارکی با خصوصیت های مشابه پیدا نشده که نشان بدهد پیش سیاره ای که از آن سرچشمه گرفته، از آن زمان با تبدیل شدن به قسمتهایی از اجرام بزرگتر ناپدید شده یا به آسانی نابود شده است.
در بین قدیمی ترین آکندریت هایی که پیش تر یافت شده اند، میتوان به «NWA ۱۱۱۱۹۴۲» با قدمت حدود ۴.۵۶۵ میلیارد سال و «Asuka ۸۸۱۳۹۴۲۷» با قدمت ۴.۵۶۴ میلیارد سال اشاره نمود.
این پژوهش در مجله «Nature Communications» به چاپ رسید.
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب